Ta część serwisu ma być poświęcona tradycyjnym kramskim potrawom. Przepisy
będą dodawane sukcesywnie.
Prośba: Jeśli ktoś chciałby pomóc w przygotowaniu tej strony, to prosimy o udostępnienie swojego przepisu (najlepiej z fotografią).
Tort Andzi
Składniki na biszkopt, z którego otrzymamy połówkę tortu (potrzeba dwie)
5 jaj
20 dag cukru
10 dag mąki tortowej
10 dag mąki ziemniaczanej
łyżka proszku do pieczenia
Składniki na krem
2 kostki margaryny "Kasia"
1 kostka masła
6 jaj
12 łyżek cukru
Wykonanie: Jaja ubić z cukrem, dodać mąkę zmieszaną z ziemniaczaną i proszkiem do pieczenia. Piec biszkopt około pół godziny. Po upieczeniu przeciąć na połówki, następnie upiec drugi biszkopt, również podzielić na dwie części. Otrzymujemy cztery kawałki gotowego ciasta, które należy teraz posmarować kremem. Sposób wykonania kremu nie jest skomplikowany. Jaja należ ubić z cukrem, rozetrzeć margarynę z masłem i stopniowo, porcjami dodawać ubite jajka. Przed posmarowaniem tortu ciasto należy skropić spirytusem. Na koniec tort dekorujemy według własnej inwencji. Smacznego.
Tort to rodzaj wykwintnego deseru. Jego ojczyzną są prawdopodobnie Włochy. W Polsce pojawił się po raz pierwszy na dworze królowej Bony. Tajemnica tortu tkwi w różnorodności jego wykonania. Nie ma tu żadnej reguły, a wszystko zależy od cukiernika.
Ciekawostki związane z tortem (za Wikipedią):
- Kiedy Napoleon III poślubiał Eugenię de Montijo - cech paryskich cukierników posłał nowożeńcom tort kasztanowy z lukrem różanym.
- Jubileusz angielskiej królowej Wiktorii zainspirował cukierników do przygotowania tortu "Wiktoria" z masą owocową.
- Tort "Fedora" z masą migdałową został podany w Paryżu "U Maxima" po premierze melodramatu "Fedora" z Sarą Bernhardt w roli głównej.
- Tort "Mickiewicza" - ciasto biszkoptowe z masą kawową i rumową - podany został po odsłonięciu pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie.
- Jednym z bardziej znanych tortów jest Tort Sachera, stworzony przez Franza Sachera w Wiedniu w XIX wieku.
Kwyrlonki
(tradycyjna potrawa kramska, kiedyś przygotowywana najczęściej w sobotę)
Składniki:
pyrki
woda
marchewka
cebula
ząbek czosnku
przyprawy (majeranek, ziele angielskie, bobkowe listko, sól, pieprz, pietruszka)
kiełbasa
boczek
Wykonanie: Pyrki i marchewkę pokroić w kostkę, dodać przyprawy i ugotować. Kiełbasę (w całości, lub pokrojoną w kostkę) usmażyć z boczkiem i cebulą i pod koniec gotowania dodać do zupy. Pyrki można podusić. Smacznego.
Przepis: Andzia
Bocianie gniazda
Składniki:
1 kg mąki
25 dag margaryny
25 dag cukru
4 jaja
proszek do pieczenia (na kilogram mąki)
cukier waniliowy
polewa czekoladowa
Przygotowanie: Utrzeć margarynę z cukrem, dodawać kolejno jaja, mąkę, proszek do pieczenia, cukier waniliowy, wyrobić i formować ciastka. Piec w temperaturze 200 st. C ok. 20 min. Gotowe ciastka można ozdobić polewą czekoladową lub lukrem.
Kwaśne jaja
(na 4 osoby)
Składniki:
2 litry wody
8 jaj
1 łyżka octu
3 łyżki śmietany
pęczek włoszczyzny
1 duża cebula
pęczek włoszczyzny
liść laurowy, ziele angielskie, pieprz, sól
Przygotowanie: Do wody wrzucić włoszczyznę, cebulę, przyprawy i gotować do miękkości warzyw. Zaciągnąć mąką (zaklepką), następnie dodać łyżkę octu. Do wrzątku wbić jaja i gotować jeszcze 5 minut. Na koniec dodać śmietanę. Podawać z ziemniakami.
Breja śledziowa
(na 4 osoby)
Składniki:
4 płaty solonych śledzi (matiasów)
2 cebule
olej do smażenia (może być rzepakowy lub lniany)
łyżka mąki
szczypta pieprzu
zielony szczypiorek
Przygotowanie: Na patelni rozgrzać olej. Cebulę i śledzie pokroić w kostkę. Na gorący olej wrzucić najpierw cebulę, chwilę podsmażyć i następnie dodać śledzie. Smażyć ok. 10 minut, ciągle mieszając. Następnie potrawę oprószyć mąką i dodać trochę wody dla rozrzedzenia. Na koniec dodać szczyptę pieprzu. Gotowe danie można też posypać zielonym szczypiorkiem. Podawać z ziemniakami.
Breja śledziowa tradycyjnie podawana jest w Nowym Kramsku w Wielki Piątek i środę popielcową. Życzymy smacznego.
Kołacz na strojzlach (bomlach)
Składniki:
0,5 kg mąki
10 dag cukru
10 dag masła lub margaryny
5 dag droźdży
2-3 jaja
1 szklanka mleka
szczypta soli
na strojzle (bomble):
15 dag masła lub margaryny
5 łyżki cukru
6 łyżek mąki
Przygotowanie: Mąkę, cukier, jaja i sól razem wymieszać i dodać rozrobione w części mleka droźdże, dodać roztopione masło lub margarynę, następnie dolewać do ciasta pozostałą część mleka i wyrabiać do uzyskania odpowiedniej gęstości, po czym uformować i wyłożyć na blachę. Wszystkie przygotowane składniki na strojzle wymieszać i wyrobić, a następnie pokruszyć na ciasto. Po wyrośnięciu piec w nagrzanym do ok. 180 st. C piekarniku przez 10-15 minut.
Kołacz na strojzlach to kolejny przepis tradycyjnej kuchni kramskiej. Doskonale smakuje np. z niedzielną kawą. Życzymy smacznego.
Tradycyjne wielkanocne baranki z masła
Baranek, zwany też agnuskiem jest symbolem Chrystusa, Baranka Bożego (Agnus Dei). W tradycji żydowskiej baranek (jednoroczny) był zwierzęciem ofiarnym związanym ze świętem Pesach, upamiętniającym ocalenie Izraela od śmierci pierworodnych przez znak uczyniony krwią na progu o odrzwiach domostw. Tradycyjny baranek to figurka wykonana z ciasta, upieczona w specjalnej formie. Pieczywo święcono w Wielką Sobotę i ustawiano pośrodku umajonego stołu. Najczęściej baranek ma chorągiewkę z napisem Alleluja - jak Zmartwychwstały Chrystus ze sztandarem (symbolem zwycięstwa i trumfu).
Dziś baranek jest najczęściej zrobiony z cukru, czekolady lub marcepana. W niepamięć odszedł zwyczaj robienia baranka z masła, przeznaczonego na świąteczne śniadanie. Nie dotyczy to oczywiście Nowego Kramska, gdzie w koszyczkach nadal honorowe miejsce zajmuje tradycyjny baranek z masła.
Informacje o agnusku zaczerpnęliśmy z dodatku do
Przyrody Polskiej - Natura i Zdrowie, nr 4, Warszawa, kwiecień 2009. Fotografia własna.
Zupa z oparzenia (łoparzenia)
Wędzoną szynkę gotujemy w wodzie tyle minut, ile dekagramów waży sama szynka. Po ugotowaniu szynkę wkładamy do wielkanocnego koszyczka, a pozostały wywar wykorzystujemy do przygotowania smacznej zupy. Na początek dodajemy szczyptę gałki muszkatołowej, następnie zaciągamy zaklepką z mąki i dodajemy śmietanę (ok. 50 g). Na koniec wrzucamy wcześniej ugotowany dowolny makaron. Smacznego.
Powyżej opisana potrawa jest tradycyjną potrawą jadaną w Wielką Sobotę.
Pyry z twarogiem
Pyry z twarogiem przygotowuje się z dobrego twarogu, do którego dodaje się śmietanę i podaje z cebulą i ziemniakami, najlepiej ugotowanymi w łupinach.
Maria Zientara-Malewska w książce "Płonące krzewy nad Obrą" wspomina właśnie tę potrawę: "...w wieczerzę można przejść wieś (Nowe Kramsko) wzdłuż i wszerz - u gospodarza, robotnika czy rzemieślnika gotuje się zawsze pyry w łupinach i podaje się do tego twaróg albo na gorąco stopioną słoninę. Siedzący wokół stołu kroją pyrki, nakładają na nie grubo twarogu lub maczają w gorącym tłuszczu i tak jedzą, popijając herbatą lub mlekiem".